In maart 2003 schreef ik een
brief aan Dick Winters met daarbij de foto compilatie die ik op 6 juni 2001
in Normandie had gemaakt van de 46 Easy Company Veteranen die daar aanwezig
waren bij de wereldpremiere van de TV-serie Band of Brothers.
Ook stelde ik
hem enkele vragen en een paar weken later stuurde hij me een grote envelop
met daarin een Franklin & Marshall Magazine.
Samen met dat tijdschrift ontving ik de mooiste beloning die ik me had kunnen indenken:
een compliment van Dick Winters.
Hieronder het interview "His brothers' keeper " door Linda Whipple
Winters is omgeven door kaarten, foto's en en souverniers die dienen als een permanante herinnering aan zijn dienst voor het vaderland als commandant van E “Easy” Company, 506th Parachute Infantry Regiment, 101st Airborne Division.
Een display, gevuld met onderscheidingen, hangt aan de muur achter de deur van zijn kantoor, met daarbij een kaart van Utah Beach (Normandië) die teruggaat tot de Romeinse tijd. Verder ook Winters’ handtekening “Hang tough, pardner” cowboy poster. Op de muur er tegenover de vlag van de compagnie met links daarvan, ingelijste en gesigneerde foto's
van militaire kopstukken, inclusief die van de minister van buitenlandse zaken Colin Powell. Ook hangen er foto's van Winters als soldaat en van Damian Lewis, die zijn rol speelde in de met Emmy Awards gewaardeerde miniserie van HBO: Band of Brothers, gebaseerd op het boek van Stephen E. Ambrose.
“Hij begon met de zachte kant,” zegt de als gewoonlijk laconieke Winters over zijn evenknie uit de miniserie. “Ik was ook niet zo 'hot' toen ik begon.” Boven het bureau van Winters hangt de plattegrond van Bastogne die hij steeds bij zich heeft gedragen toen Easy Company tijdens de Slag om de Ardennen een 10 kilometer groot gebied rondom de Belgische stad verdedigde. Ok hangt er een ingelijste Band of Brothers poster die is gesigneerd door alle nog in leven zijnde veteranen van Easy Company—zijn “familie.”
Miljoenen tv-kijkers van over de hele wereld bekeken het verhaal van de compagnie - van de training in Camp Toccoa, Ga., via D-Day en de Slag om de Ardennen - naar de verovering van Hitler's adelaarsnest. Nu hebben zelfs nog meer mensen de mogelijkheid de serie te bekijken op video en dvd. Winters is overspoeld met fan mail van mensen van allerlei leeftijden die hem zien als het voorbeeld van een held. Hij is er trots op wat hij teweeg heeft gebracht maar heeft nooit de intentie gehad om een beroemdheid te worden. Vanaf het begin was zijn doel het verhaal van Easy te vertellen.
De mannen van Easy Company waren zeer sterk gemotiveerde burger soldaten. Ze hadden zich als vrijwilligers gemeld als parachutist, een nieuw en experimenteel regiment, en tegen het einde van de herfst van 1944 waren ze verworden tot een elite compagnie van de lichte infanterie van de luchtlandingstroepen. “Op het hoogtepunt van hun bestaan, in Nederland in oktober 1944 en in de Ardennen in januari 1945, was het de beste geweercompagnie van de wereld," schreef Ambrose.
Easy Company onderscheidde zichzelf al vroeg. In een eerste aanval, tijdens de vroege morgenuren van D-Day, schakelde een peleton van Easy Compagnie, onder leiding van 1st Lt. Winters, een Duitse batterij uit die het strand van Utah Beach bestreek. Winters draait zijn bureaustoel om naar een plattegrond van Normandië te kijken, waar de 101st Airborne, beter bekend als de Screaming Eagles, achter vijandelijke linies werd gedropt als onderdeel van de immense invasie van de geallieerden in het door de duitsers bezette Frankrijk.
“We landden hier,” vertelt hij, wijzend op een gebied net buiten het Franse dorpje Ste. Mère-Eglise. “De Duitse verdediging bestond uit het laten overstromen van het lager gelegen land. Het water was een halve meter tot bijna twee meter diep. Dat maakte deel uit van hun verdediging. Ze hadden daardoor niet veel mankracht nodig om de landingstroepen te stoppen."
Met slechts 12 man startte Winters een hevige aanval op de Duitsers en viel hen vanuit verschillende richtingen tegelijk aan. Samen met zijn mannen slaagde hij erin een van de vier doorgangen te maken tot Utah Beach, wat het voor de geallieerde strijdkrachten makkelijker maakte om verder het land binnen te trekken. Winters ontving hiervoor het Distinguished Service Cross.
Terwijl hij een aanwijsstokje pakt draait Winters zich om en wijst naar de kaart van Nederland. "We sprongen ten noorden van Eindhoven,” vertelt hij, “Onze taak was de wegen open te houden.” Maar we slaagden er niet in en Operatie Market-Garden, zoals dit zeer riskante offensief werd genoemd, mislukte totaal. Easy Company werd gedwongen zich terug te trekken op het zogenaamde Eiland, een vlak landbouwgebied beneden de zeespiegel waar de dijken de overstromingen van de Neder Rijn moesten keren.
De toen inmiddels tot Captain bevorderde Winters, vormde een patrouille die deels bestond uit mensen van hem en voor de helft uit mensen van het eerste peleton en leidde een aanval op een complete compagnie SS troepen die de rivier met een pond vanuit het noorden was overgestoken en die probeerde het Eiland binnen te dringen. Wat hij niet wist dat een andere SS compagnie ook al was overgestoken.
Hij pakte de Duiters bij verrassing. “Door dom geluk pakte ik hen in hun winterjassen. Ze lagen allemaal bij elkaar, met hun hoofden naar beneden om inkomende machinegeweervuur te ontwijken. Ik schoot vanachter op hen en joeg twee compagnies op de vlucht.”
In hun lange overjassen bewogen de duitsers langszaam en onhandig toen ze probeerden te vluchten. Easy Company bleef vuren terwijl Winters om artillerie ondersteuning vroeg. Hij en zijn mannen moesten zich verspreiden toen de Duitse artillerie begon te vuren en de beschieting te zwaar werd. Met maar een peleton had Winters echter twee Duitse compagnies van ongeveer 300 man in beweging gekregen. Enkele dagen na de aanval werd Winters tot commanderend officier van het 2e battaljon bevorderd. Hij werd majoor net voordat het leger Duitsland binnentrok. Ambrose vertelde hem eens, nadat hij Band of Brothers had geschreven: "Vanaf nu, Winters, en voor de rest van je leven, is je doel leiderschap. Je hebt het in je."
Hoe definieert hij leiderschap? “Het is iets dat je in je hebt waardoor het lukt,” verklaart Winters, tot zijn pensionering een manager in de voedingsindustrie. “Je begint met een hoeksteen - eerlijk- en van daaruit bouw je karakter, kennis. Samen met eerlijkheid gaat meestel samen, duidelijkheid, beslissingen nemen en het bij het rechte eind hebben. ”
Veteranen zeggen dat de band die zij tijdens de oorlog smeedden heel speciaal is, afgedwongen door een hoge mate van zorg en verantwoordelijkheid voor elkaar. “Je onthoudt dat mijn leven van dat van jouw leven afhangt en omgekeerd.” legt Winters uit, er aan toevoegend dat mannen die zo'n band hebben, die koesteren en niet willen verliezen.
Misschien is het niet zo toevallig dat veel van de veteranen van Easy Company een goede moeder hadden die hen verzorgde. “Ik had een heel goede moeder - heel conservatief-,” merkt Winters op. “Mijn moeder kwam van een Mennonite familie. Eerlijkheid en discipline werden mij vanaf de eerste dag met de paplepel ingegeven.”
Zijn familie woonde in South West End Avenue in Lancaster, dichtbij school. Hij studeerde business bij Franklin & Marshall en werkte hard toen hij gaten groef voor de electriciteitspalen van Edison Electric, sneeuw ruimde en gras maaide om zijn studie te kunnen betalen. Toen hij in 1941 bij het leger ging kreeg hij van zijn tante Lottie een dagboek. Meteen na D-Day werd Winters in zijn been geraakt tijdens een schermutseling en moest hij enkele dagen rust houden. Toen begon hij zijn dagboek bij te houden.
Gebruikmakend van de opleiding die hij had genoten werd Winters een oorlogsstudent. “Ik moet dit onthouden. Ik moet dat onthouden,” bleef hij zichzelf voorhouden. Hij schreef alle data op en maar enkele woorden maar in de context waarin alles gebeurde. —zonder alles opnieuw te schrijven of te bewerken om de waarheid te veranderen. “Als je in de strijd schrijft en omringd bent door mensen met wie je vecht, overdrijf je niet. Je zorgt ervoor dat je conservatief bent.” Hij stuurde de dagboeken naar zijn ouders om ze veilig te stellen.
De juiste persoon vinden die het verhaal van
Easy Company kon vertellen was niet gemakkelijk. Voordat hij Ambrose vond
had hij contact met een andere schrijver die eerst wilde weten hoeveel geld
hij had. Ambrose zei gewoon: “Stuur me je memories.” Hij had wat
tijd tussen twee projecten en dacht het verhaal daarin te kunnen verwerken.
Dus deed Winters dat, met behulp van zijn vrouw Ethel die zijn grote hoeveelheid
aantekeningen uittypte. Winters legt uit dat Ambrose in sommige passages zijn
dagboek bijna woord voor woord letterlijk citeerde. Nadat hij zijn boek Band
of Brothers klaar had stuurde Ambrose de dagboeken naar Winters terug, samen
met andere verhalen die hij van overlevende Easy Company veteranen had gekregen.
“Ik besteedde er een hele winter aan om er doorheen te komen,”
herinnert Winters zich. “Ik legde een klapper aan over iedere man waardoor
het allemaal bij elkaar is en compleet.” Op het juiste moment zal zijn
archief naar het Army War College in Carlisle, Pa., gaan zodat toekomstige
historici er gebruik van kunnen maken. Tom Hanks, die samen met Steven Spielberg
de HBO miniseries produceerde, ontmoette Winters en kreeg interesse voor het
verhaal van Easy Company toen hij zijn hoofdrol in Saving Private Ryan aan
het bestuderen was.
Toen Ambrose de rechten aan Hanks verkocht, stuurde Winters hem een complete kopie van zijn dagboeken. “Je hebt me goudklompjes gestuurd,” antwoordde Hanks. Om iets terug te doen (inmiddels had Hanks ontdekt dat Winters niet rookt of drinkt maar ijs heel erg lekker vindt) stuurt hij hem elk jaar met zijn verjaardag enkele liters ijs van een heel beroemde ijsbereider uit Oklahoma City.
Copy writer Erik Jendresen ging naar Hershey om de “de Bijbel” uit te werken— een 250-pagina's tellende schets voor de miniserie. Die schets werd verdeeld onder 6 schrijvers die elk verschillende afleveringen van de serie voor hun rekening namen en die de nog in leven zijnde veteranen van Easy Company diepte interviews afnamen.
“De schrijvers waren altijd creatief,” vertelt Winters en die hen zou vragen: “Waarom kon je het niet gebruiken op de manier zoals ik me het herinner.?” Maar hij gaf toe dat zij het materiaal moesten bekijken door de ogen van de toeschouwer. Op de echte D-Day, bijvoorbeeld, waren de kanonnen gecamoufleerd. “Maar je kunt nu eenmaal geen film maken over gecamoufleerde kanonnen.”
Nadat hij zijn hele leven al naar de uitreiking van de Emmy Awards had gekeken had Winters zich niet kunnen voorstellen dat hij in september 2002 daar zelf deel van zou uitmaken; dat een limo Ethel en hem naar het vliegveld zou brengen voor een directe vlucht naar Los Angeles; dat hij in een van de beste hotels in Beverly Hills zou worden ondergebracht, en dat een masseuse zou aankloppen met een massagetafel en olie om hem een fijne massage te geven als voorbreiding op de grote avond.
En dan was er natuurlijk de ceremonie zelf,
gevolgd door zijn speech namens de mannen van Easy Company,
en de after party.
Deze hele ervaring was als een droom. Maar de onderscheidingsceremonie waar
Winters nog het meest trots op is vond meer dan een jaar eerder plaats in
Hyde Park, N.Y., waar hij een van de 5 tweede wereldoorlog veteranen was die
de 2001 Franklin D. Roosevelt Four Freedoms/Freedom from Fear Award ontvingen.
NBC nieuws icoon Tom Brokaw presenteerde de Freedom from Fear awards die dag.
"De moed en de trouw die deze veteranen ten toon spreidden" zei
Brokaw , “maakten een wereld mogelijk van vrede en gerechtigheid en
van dromen die we tot op de dag van vandaag nog blijven vervullen.”
Moeilijke onderwerpen. Maar om zijn gevoel voor de werkelijkheid te herwinnen hoeft Winters alleen maar zijn eigen dagboeken opnieuw te lezen.
“Nu is mijn verhaal nog hetzelfde als dat van 1944,” zegt hij. “Ik ben van plan dat zou te houden..."
'Mijn
huis is uw huis'
Tussen de vele brieven die Winters heeft ontvangen na de vertoning van
Band of Borthers op tv is er een die eindigt met een korte uitnodiging:
Äls u ooit naar Argentinie komt is mijn huis uw huis”
“Ik
dacht, mijn God, wat is dat mooi,” zegt Winters. "Hij sloeg
de spijker op de kop.”
Iemand die je zijn huis aanbiedt toont daarmee zijn ultieme vriendelijkheid—en hij weet uit eigen ervaring wat dat betekent
In September 1943, landde de 101st Airborne in Engeland nadat ze 7 dagen zo op elkaar gepakt hadden gezeten op een transport schip dat je je niet eens kon bewegen zonder tegen iemand aan te botsen. De mannen werden naar het dorpje Aldbourne gebracht, waar de troepen werden ondergebracht om te overnachten. De officieren in een gebouw daarnaast waar het net zo overvol was.
“Ik stond de volgende morgen op en wilde alleen maar weg van iedereen." herinnert Winters zich, zijn stem zacht en zijn ogen bewegend alsof hij alles visualiseert. “Wat doe je op een zondagmorgen? Je gaat naar de kerk.”
Daarna, , Winters wilde nog steeds alleen zijn dus ging hij na het bij de kerk gelegen kerkhof, liep naar een heuveltop en zat daar alleen. Hij zag een ouder echtpaar rondscharrelen bij een nieuw graf. Ze waren klaar met het graf verzorgen en gingen naast hem op een bankje zitten.
“Zou u graag om 4 uur op de thee komen?” vroegen ze.
Met heimwee vervuld en zich afvragend of hij ooit weer thuis zou komen, werd Winters overweldigd door de uitnodiging. He ging erheen. Enkele dagen later besloten de battaljons commandanten dat ze meer slaapplaatsen nodig hadden voor officieren. Het ouder echtpaar stemde ermee in om er twee in huis te nemen onder voorwaarde dat Winters er een van was. Gedurende acht maanden werd hun huis zijn huis.
Mr. Barnes was een priester van de kerk en zijn vrouw speelde er orgel. “Ik realiseerde me dat het naar de kerk gan een voorrecht was dus ging ik erheen,” vertelt Winters.
Op een bepaalde avond wilde Winters gaan lezen toen hij op de deur hoorde kloppen en mevrouw Barnes vroeg of hij naar beneden wilde komen om naar het nieuws te luisteren. Nadat ze naar het BBC nieuws hadden geluisterd gingen ze samen aan tafel zitten en las Mr. Barnes een stuk voor uit de bijbel en mevrouw Barnes serveerde brood., geen zoetigheid, geen jam, alleen brood. Daarna kondigde Mr. Barnes aan dat het tijd was om naar bed te gaan.
“Ik vond het prachtig. Ik waardeerde het,” zegt Winters vol empathie. “Ik had een thuis gevonden en deze mensen hadden me geadopteerd.”
Terwijl de andere soldaten zich vermaakten in de pubs studeerde en las Winters elke avond thuis, daarmee het respect van zijn mannen verdienende.
“De mannen weten wat je doet, ze weten het gewoon,” vertelt hij. “Ze maken er grappen over maar ze respecteren het.”
Winters keerde terug naar Aldbourne na de D-Day invasie in Normandie waarvoor hij het Distinguished Service Cross had ontvangen en kort moment op het BBC nieuws te zien was geweest. Mrs. Barnes begroette hem als zijn eigen moeder gedaan zou hebben. “Ik ben zo trots op je,” vertelde ze hem. “Ik wist wel dat je het goed zou doen.”
Editor’s Note: Franklin & Marshall magazine is collecting stories of World War II alumni for a website archive. Send stories (500 words or less) to magazine@fandm.edu, or to Editor, Franklin & Marshall magazine, P.O. Box 3003, Lancaster, PA 17604.
PAGINA'S:
I do not intend to infringe on any copyrights.I just want to promote Band of Brothers© and pay a tribute to everyone who was involved in giving back our freedom in wwII
Any comments about the text or photos on this page please mail me
